Co najczęściej ulega uszkodzeniu w turbosprężarkach?

W ramach tzw. downsizingu, czyli zastępowania większego układu napędowego mniejszym, o podobnych parametrach prawie wszyscy producenci samochodów wyposażają swoje pojazdy w turbosprężarki. Dzięki temu przy mniejszych pojemnościach silnik osiąga porównywalne a często lepsze osiągi i dynamikę, przy jednoczesnym ograniczeniu zużycia paliwa. Turbosprężarki to efektywne urządzania, poddawane jednak dużym obciążeniom i narażone na uszkodzenia. Dowiedz się, jakie awarie występują najczęściej.

Budowa i działanie turbosprężarki w kilku zdaniach

Turbosprężarka składa się z dwóch sekcji. Część gorącą stanowi turbina, natomiast część chłodną sprężarka. Wirniki obydwu elementów są sztywno połączone i pracują na wspólnym wale. Obydwa wirniki zamknięte są w jednej obudowie i zabezpieczone przed wydostawaniem się oleju specjalnymi metalowymi pierścieniami uszczelniającymi. Po stronie powietrza, jak również po stronie turbiny, znajduje się odrzutnik oleju wraz z pierścieniami, odpowiadającymi za szczelność układu. W chwili rozpoczęcia ruchu obrotowego siła odśrodkowa wyrzuca olej na zewnątrz do specjalnych przestrzeni olejowych, z który spływa do miski olejowej. W budowie turbosprężarki można wyróżnić jeszcze łożysko oporowe oraz kanały olejowe.

Przeczytaj również: Rodzaje sprzęgieł z wkładkami gumowymi

 „Gazy spalinowe – wyjaśnia mechanik firmy Turbolux, która specjalizuje się w serwisie turbosprężarek – opuszczają silnik poprzez kolektor wydechowy i kierowane są do komory turbiny, zamiast w całości to układu wydechowego. W komorze tej znajduje się wirnik. Ciśnienie spalin zwiększa obroty turbiny, a wspólny wałek napędza wirnik kompresora, znajdujący się po drugiej stronie urządzenia. Kompresor spręża powietrze i zasila silnik. Dzięki temu jednostka napędowa dostaje więcej powietrza potrzebnego do bardziej efektywnego spalania paliwa. W ten sposób zwiększa się moc i dynamikę silnika, rośnie jego wydajność, a zużycie paliwa znacznie spada. Dzięki temu w pojazdach montować można silniki o mniejszych pojemnościach, nie odbierając przy tym kierowcom przyjemności z dynamicznej jazdy”.

Problemy z ciśnieniem oleju

Najczęstszym powodem niedomagania turbosprężarki samochodowej są usterki w systemie uszczelniającym, którego zadaniem jest zapobieganie wyciekowi oleju z urządzenia. Nieszczelność może być spowodowana zużyciem się elementów uszczelniających na skutek długiej eksploatacji turbosprężarki lub z powodu zanieczyszczeń i złej jakości oleju silnikowego. Możliwy jest także wyciek z turbiny na zewnątrz mimo prawidłowego jej działania. Może się to zdarzać za sprawą kilku nieprawidłowości w pracy silnika, a niekoniecznie samej sprężarki.

Przeczytaj również: Na czym polega regeneracja mostów napędowych?

Wzrost ciśnienia w skrzyni korbowej może spowodować niekontrolowany wyciek oleju z turbosprężarki. Dzieje się tak, ponieważ olej spływa do miski nie tylko z pomocą grawitacji, ale również za sprawa ciśnienia wytwarzanego przez tłoki. Wystarczy niewielki jego wzrost ciśnienia w skrzyni korbowej, aby spowodować wyciek oleju do układu wydechowego. Najczęstszą tego przyczyną jest przenikanie gazów przez pierścienie lub prowadniki zaworów albo pomiędzy tłokiem a cylindrem.

Brak smarowania niszczy turbosprężarkę

Niskie ciśnienie oleju lub chwilowy brak smarowania radykalnie zwiększa tarcie między wałkiem wirnika a łożyskiem, powodując nagłe przegrzanie i szybkie zużywanie się elementów turbosprężarki. Może to doprowadzić nawet do pęknięcia przegrzanego wałka. Zdarzają się także przypadki wyginania i łamania się łopatek turbiny na skutek przedostania się do wnętrza urządzenia opiłków metalu lub innych przedmiotów.

Kardynalnym grzechem jest również wprowadzanie na wysokie obroty silnika tuż po jego uruchomieniu, w momencie, w którym elementy turbiny nie są jeszcze wystarczająco smarowane. To samo dotyczy natychmiastowego wyłączenia silnika po zatrzymaniu pojazdu. Wówczas turbina nadal pracuje, lecz pompa nie dostarcza już do niej oleju, nie jest więc wystarczająco smarowana i chłodzona.

Największy wpływ na kondycje turbosprężarki ma właściwa eksploatacja pojazdu i regularna, zgodna z zaleceniami producenta wymiana oleju wraz z filtrem oleju.